Omdat vanaf 1 januari 2025 de wet DBA weer zal worden gehandhaafd is er een groeiende terughoudendheid om ZZP'ers in te huren. Gelukkig is het risico op problemen met de belastingdienst in mijn geval zo goed als uit te sluiten.
De wet DBA is bedoeld om schijnzelfstandigheid te bestrijden. Dit gaat om mensen die als ZZP'er werkzaam zijn maar eigenlijk in loondienst zouden moeten werken. Denk hierbij aan bijvoorbeeld maaltijdbezorgers die enkel voor 1 bedrijf werken, die gedwongen voor weinig geld ook nog het risico van ondernemerschap moeten dragen. Hierover is al een rechterlijke uitspraak gedaan in het geval van het Deliveroo arrest. Hiermee heeft de Hoge Raad uitspraak gedaan welke criteria van belang zijn bij het bepalen of er sprake is van loondienst.
Ik zal kort bespreken per punt waarom dit in mijn geval niet van toepassing is. Ik baseer me hierbij met name op dit artikel (PDF) van ZZP Nederland.
Dit is het geval wanneer de opdrachtnemer gedwongen wordt instructies op te volgen in de manier waarop het werk gedaan wordt, er direct ingegrepen kan worden als dit niet gedaan wordt, niet zijn/haar eigen uren kan bepalen en het materiaal van de opdrachtgever moet gebruiken.
In vrijwel alle gevallen zullen we in overleg bepalen wat er moet gebeuren, maar ik zal zelf een voorstel doen hoe ik dit aan zal pakken en op welke manier. Als ik iets op lever waarop een aanpassing nodig is zal ik deze in overleg zelf maken. Vooraf bespreken we mijn capaciteit maar ik bepaal mijn eigen uren (ik zal dus proberen minstens aan de besproken capaciteit te voldoen maar de uren waarop ik werk bepaal ik zelf). Uiteraard gebruik ik mijn eigen apparatuur om op te werken.
Dit is verreweg het belangrijkste criterium en hierin is er duidelijk geen sprake van loondienst.
Er is sprake van loondienst indien iemand dezelfde werkzaamheden over een langere periode (meerdere jaren, of voor onbepaalde tijd) uitvoert, op vaste tijden. Daarnaast is de inhuur van specifieke expertise ook een indicatie dat het niet gaat om loondienst.
Ik werk vrijwel uitsluitend op projectbasis. Meestal gaat het om een periode van een paar maanden gevolgd door incidenteel onderhoudswerk of korte periodes wanneer er functionaliteit moet worden toegevoegd.
Uiteraard is de inhuur van specifieke expertise hier ook van toepassing.
Hierbij wordt gekeken of je als opdrachtnemer onderdeel bent van de organisatie van de opdrachtgever. Belangrijk is hier dat je niet hetzelfde soort werk doet als werknemers, je eigen middelen gebruikt en de vrijheid hebt om met meerdere opdrachtgevers te werken.
Indien je bijvoorbeeld een opdracht verstrekt vanuit een digital agency die ook zelf developers in dienst heeft en die opdracht wordt op het kantoor van de agency uitgevoerd mbv de computers op locatie, dan zou er sprake kunnen zijn van inbedding. Echter, ik ben gebonden aan 1 project voor bepaalde tijd en ik werk vanuit mijn eigen kantoor en gebruik mijn eigen middelen. Indien je zelf als opdrachtgever particulier of ZZP’er bent dan is het niet mogelijk om mensen in loondienst voor je te laten werken dus hoef je je sowieso geen zorgen te maken.
Het vaststellen van voorwaarden, de wijze waarop de beloning wordt bepaald en de hoogte van de beloningAls er sprake is van loondienst bepaalt de werkgever de voorwaarden, is de beloning niet verbonden aan een resultaat en is de hoogte van de beloning lager.
Ook hier is er geen sprake van loondienst gezien ik zelf mijn (relatief hoge) uurtarief zelf bepaal. Ik wordt doorgaans per uur betaald om zo veel mogelijk flexibiliteit te bieden, maar het is wel degelijk resultaat gebonden. Over het algemeen stuur ik pas een factuur op het moment dat ik in ieder geval een deel van het project heb opgeleverd en geef ik flinke kortingen op het moment dat ik vind dat de kosten voor de klant niet in verhouding staan tot het resultaat (bijvoorbeeld wanneer iets, in mijn ogen, te lang heeft geduurd om te realiseren).
Er wordt gekeken of de opdrachtnemer zich gedraagt als ondernemer en zelf alle risico’s draagt die daar bij horen.
Ik ben op het moment van schrijven al 16 jaar actief als ZZP’er en in die tijd nooit in loondienst geweest (ook niet parttime). Hierbij hanteer ik mijn eigen website en ben ik zelf verantwoordelijk voor het werven van klanten en het genereren van inkomen. In die tijd heb ik werk geleverd aan talloze klanten, vrijwel altijd op projectbasis.
In de meeste gevallen zal overduidelijk zijn dat er geen sprake is van loondienst. Indien je als opdrachtgever toch meer zekerheid wil, dan is de verwachting dat, voor de handhaving van de DBA ingaat begin 2025, de belastingdienst een modelovereenkomst voor ICT werk beschikbaar zal stellen. Door deze gezamenlijk te ondertekenen en toe te passen kan er geen twijfel meer mogelijk zijn ten opzichte van de belastingdienst.